توپاز / Topaz

معانی و تاریخچه توپاز

انواع رنگهای توپاز شامل بی رنگ، آبی روشن، زرد، نارنجی، صورتی ، بنفش یا ارغوانی، قهوه ای و به ندرت قرمز است. اکثریت قریب به اتفاق توپاز آبی که امروزه دیده می شود نتیجه بهبود توپاز بی رنگ با تابش و گرمایش است و این عمر تقریبا برای توپاز عمری دائمی و در بازار قابل قبول است بدان معنی که توپاز آبی حرارت دیده طی فرآیندی تخصصی، از بی رنگ به آبی تبدیل می شود. جلوه رنگین کمانی که در "Mystic Topaz" مشاهده می شود نتیجه پوشاندن توپاز بی رنگ با یک لایه مصنوعی بسیار نازک است، در واقع Mystic topaz یک سنگ طبیعی است که توسط یک روش پوشش دهی تقویت می شود. این فرآیند یک لایه نازک از تیتانیوم را بر روی یک سنگ قیمتی توپاز بی رنگ قرار می دهد، و در نتیجه رنگین کمان چشم نوازی روی توپاز ایجاد می شود.

برخی معتقدند که کلمه "توپاز" از کلمه سانسکریتی "تاپاس - Tapas" گرفته شده است که به معنی "آتش" است. بعضی دیگر هم معتقدند که آن به "توپازوس - topazos" یونانی بر گرفته شده است. مدت های بسیار تصور می شد که این سنگ تولد ماه آبان - نوامبر دارای مزایای زیادی است. یونانیان باستان معتقد بودند که توپاز به آنها قدرت می بخشد. از قرن ۱۳۰۰ تا ۱۶۰۰، اروپاییان فکر می کردند که توپاز می تواند جادوها را خنثی کند و خشم را از بین ببرد. برای قرن ها، بسیاری از مردم هندوستان نیز معتقد بودند که توپاز فراتر از قلب، زندگی طولانی تر، زیبایی و هوش را تضمین می کند.

این توپاز باشکوه سلطنتی نارنجی مایل به صورتی که به آن Imperial Topaz گفته می شود، بسیار اشرافی است. معمولاً اعتقاد بر این است که این نام با اصرار خانواده سلطنتی روسیه در حفظ رنگهای این گوهر سر چشمه می گیرد، که فقط برای استفاده آنها در کوههای اورال روسیه استخراج شده است. یک مورد دیگر، به ویژه در برزیل، این است که توسط بازدید و سفر امپراتور برزیل پدرو دوم به Ouro Preto - نزدیکترین شهر به معدنهای تولیدی توپاز برزیل - و هدیه یک توپاز قرمز به او رخ داده است.

توپاز آبی گوهرسنگ هدیه چهارمین سالگرد ازدواج است و توپاز امپریال "Imperial Topaz" نیز گوهرسنگ هدیه بیست و سومین سالگرد ازدواج می باشد.

یکی از سنگهای مورد پسند متولدین ماه نوامبر یا آبان ماه شمسی که بیشترین جستجو در این زمینه را به خود اختصاص داده است، این توپاز امپریال نارنجی مایل به صورتی است. عکس: Robert Weldon/GIA




توپاز در کجا یافت می شود؟

میناس گرایس "Minas Gerais"، ایالتی در برزیل، یکی از مهمترین منابع برای استخراج توپاز با کیفیت است که بیش از دو قرن است که در آنجا استخراج می شود. از رنگ زرد تا نارنجی، قرمز، صورتی، ارغوانی و ترکیبات قرمز با نارنجی یا ارغوانی از جمله رنگ هایی است که در اینجا کشف شده است. شهر Ouro Preto در این حوالی است. در این سایت میراث جهانی یونسکو، کلیساهای استعماری با شکوه، خیابان های عجیب و سنگ فرش شده در سطح شهر وجود دارند. 

شمال غربی کشور پاکستان به دلیل تولید توپاز صورتی معروف است. تپه Ghundao، نزدیک به شهر کوچک Katlang، از سال ۱۹۷۲ استخراج شده است. افراد خواستار توپاز صورتی از Katlang، دارای سایه ای از رنگ ارغوانی است که برخی از تجاران سنگهای قیمتی آن را صورتی cyclamen (نام نوعی گل صورتی است) می نامند. اما حتی در تپه Ghundao نیز به ندرت می توان این سنگ ماه تولد مایل به صورتی را یافت.

نمای دامنه کوه در کتلنگ، پاکستان. با احترام: مجموعه Dr. Edward J. Gübelin Collection



امروزه، دیگر منابع مهم این سنگ ماه تولد آبان / نوامبر شامل نامیبیا، نیجریه، ماداگاسکار، مکزیک، میانمار، سریلانکا و ایالات متحده و همچنین مکان های تاریخی روسیه است.



نحوه نگهداری و تمیزکاری توپاز

توپاز دارای مقدار سختی ۸ در مقیاس سختی موهس است، اما از سفتی کمی برخوردار است، بنابراین برای جلوگیری از خرد شدن یا ترک خوردن، باید از آن مراقبت شود. برای تمیز کردن این سنگ بسیار خاص، از تمیز کننده بخار یا تمیز کننده های اولتراسونیک استفاده نکنید. آب گرم و صابون بهترین عملکرد را دارد. گرمای زیاد یا تغییرات ناگهانی دما می تواند باعث ایجاد شکستگی داخلی در توپاز شود. رنگ توپاز به طور کلی در برابر نور پایدار است، اما در معرض قرار گرفتن طولانی مدت در برابر گرما یا نور خورشید ممکن است در برخی از توپازها باعث تغییر رنگ از زرد تا قهوه ای شود. توپاز ممکن است تحت تأثیر برخی مواد شیمیایی هم واکنش نشان دهد.

پوشش روی Mystic Topaz می تواند در برابر سایشهای طبیعی و روزمره مقاومت کند، اما پاک کننده های ساینده یا چرخ های پولیش باعث از بین رفتن آن می شوند. فقط باید از یک محلول صابون ملایم برای پاکسازی توپاز استفاده شود.


در اینجا برخی از رنگهای مختلف توپاز آورده شده است. از چپ به راست: یک توپاز بدون رنگ ۹/۲۱ قیراطی (ct) از نیجریه، یک توپاز آبی روشن ۱۵/۰۱ قیراطی از برزیل، یک توپاز صورتی مایل به ارغوانی ۱۸/۴۱ قیراطی از پاکستان و یک توپاز قرمز مایل به نارنجی ۵۴/۵ قیراطی از برزیل است. عکس: Robert Weldon/GIA




سیترین / Citrine

معانی و تاریخچه سیترین

این سنگ ماه تولد آبان یا ماه نوامبر میلادی، یکی از گونه های زرد تا نارنجی مایل به قهوه ای از خانواده کوارتز شفاف است که از هزاران سال پیش در جواهرات استفاده شده است. سیترین از زمان های بسیار قدیم یک سنگ قیمتی محبوب بوده و سابقه  اشتباه گرفتن هویت آن با سنگ تولد دیگر این همین ماه، یعنی توپاز، را داشته است. در نتیجه، مردم فکر می کردند سیترین همان قدرت توپاز را دارد. آنها اعتقاد داشتند سنگ سیترین می تواند باعث آرامش فرد پوشاننده خود - مصرف کننده - شود.

یونانیان باستان مجسمه هایی از این سنگهای کریستالین را مانند کریستالهای یخ براق می تراشیدند. پاپ های رومی حلقه هایی با تک نگین های بزرگ سنگ آمتیست (آمتیست گونه بنفش یا ارغوانی کوارتز کریستالی است) و سیترین را به دست داشتند و در جواهرات رومی گزارش شده است. جواهرات رنگارنگ اسکاتلندی به خصوص در دوران ویکتوریا محبوبیت داشت است. سیترین، که تصور می شود از کلمه فرانسوی "citron" به معنی لیمو گرفته شده است، هدیه ای مناسب برای سیزدهمین سالگرد ازدواج است.

امروزه، بیشتر سیترین های موجود در بازار نتیجه بهبود و اعمال عملیات حرارتی اعمال شده روی سنگ آمتیست می باشند. سنگ تولد ماه آبان یا نوامبر، در اندازه های وسیعی در دسترس است و یکی از سنگهای زرد رنگ با قیمت مناسب و مطلوب است.


یک برش فانتزی از یک سیترین ۴۳/۴۹ قیراطی آتشین. عکس: Priscilla Dyer. با احترام:  John Dyer & Co




سیترین در کجا یافت می شود؟

منابع اصلی برای این سنگ در بولیوی، اسپانیا، ماداگاسکار، مکزیک و اروگوئه هستند. آمیتیستی که معمولاً به رنگ سیترین تحت عملیات حرارتی تبدیل می شود، بیشتر در برزیل استخراج می شود. در اعماق بزرگترین تالاب آب شیرین جهان، معدن آناهی بولیوی قرار دارد، منبع مهمی برای سیترین طبیعی و حرارت نیافته. مزارع گلهای وحشی، پرندگان پر زرق و برق، لونه های پروانه ها، میمون های زوزه کش و پلنگهای خال دار از دیگر بازیگران این صحنه وسیع هستند.

داستان معدن بسیار شایسته و جالب است. هنگامی که در قرن ۱۶۰۰ توسط یک قاتح اسپانیایی کشف شد، هنگامی که با آناهی، یک شاهزاده خانم از قبیله Ayoreos پاراگوئه ازدواج کرد، به عنوان جهیزیه به او اهدا شد. این معدن به مدت سه قرن از دست رفته بود تا اینکه در دهه ۱۹۶۰ دوباره کشف شد.


هزاران کریستال آمتیست بنفش و سیترین زرد از معدن آناهوی در بولیوی کشف شده است. عکس: Robert Weldon/GIA



معدن آناهی ترکیبی بی نظیر از آمتیست و سیترین را در همان بلورها تولید می کند. وقتی این دو رنگ با هم در یک گوهر ظاهر می شوند، به عنوان گوهرسنگ دیگری به نام "آمترین" شناخته می شوند. سنگهای متولد شده سیترین در معدن آناهی به طور معمول از زرد - نارنجی تا زرد مایل به قهوه ای / سبز متغیر است.


گوهرهای فست شده (تراش ریزوجه) معدن آناهی. نگین های سیترین، آمتیست و آمترین. عکس: GIA & Tino Hammid




نحوه نگهداری و تمیز کاری سیترین

در درجه ۷ از مقیاس سختی Mohs با سختی خوب، سنگ ماه تولد سیترین شما معمولاً برای پوشیدن رزومره در برابر سایش طبیعی از دوام کافی برخوردار است. می توان با آب گرم و صابون آن را با خیال راحت تمیز کرد. در حالی که تمیز کردن سنگ تولد ماه آبان - نوامبر در دستگاه اولتراسونیک مشکلی ندارد، اما تمیز کردن آن با بخار خطرناک است زیرا گرمای زیاد باعث ترک خوردن سنگ می شود.

حلقه با نگین سنگ سیترین نارنجی. با احترام: Arya Esha




مشخصه گوهرسنگ های ماه تولد آبان ماه / نوامبر

تمامی گوهرسنگهای دنیا توسط ۴ عامل اولیه مورد بررسی قرار می گیرند که به آن 4C به علت اینکه اولین حرف تشکیل دهنده آن ۴ عامل با حرف C انگلیسی شروع شده گفته می شود و طبق سازمان جهانی گوهرشناسی استاندارد سازی شده اند. در جداول زیر 4C سنگ توپاز Topaz و همچنین سنگ سیترین Citrine به علاوه خصوصیات نوری و شیمیایی این کانی ها را مشاهده می کنید. لازم به ذکر است که نحوه بررسی و بیان تخصصی 4Cs برای سنگ قیمتی به سبک فرمت زیر نیست و فقط جهت آسان سازی اینگونه بیان شده است. حهت آشنایی بیشتر شما عزیزان، مشخصات سنگ آمتیست Amethyst که کوارتز ارغوانی است و آمترین Ametrine که ترکیبی از آمتیست و سیترین است نیز در جداول زیر برای شما عزیزان گرد آوری شده است.


در جدول زیر 4C توپاز / Topaz را مشاهده می کنید.

تصویر
۴سی / 4Cs
شرح

Color
با ارزش ترین رنگهای توپاز قرمز مایل به نارنجی تا قرمز است. نگهای آبی به طور گسترده در دسترس هستند.

Clarity
توپاز مورد استفاده در جواهرات معمولاً با چشم غیر مسلح تمیز و بدون ناخالصی دیده می شود.

Cut
بلورهای توپاز معمولاً ستونی هستند و برای بهبود عملکرد نوری، به شکل بیضی یا گلابی تراش داده می شوند.

Carat
توپاز اغلب به صورت بلورهای بزرگ تشکیل می شود. بنابراین می توانند سنگهای قیمتی قابل توجهی را تولید کنند.


در جدول زیر خصوصیات نوری و شیمیای توپاز Topaz را مشاهده می کنید.

خصوصیات
شرح
کانی Mineral
توپاز Topaz
خصوصیات یا فرمول شیمیایی
 Al2(F,OH)2SiO4
رنگ Color
زرد، نارنجی، قهوه ای، صورتی تا قرمز تا قرمز بنفش، آبی، سبز روشن و
بی رنگ
ضریب شکست Refractive Index
۱/۶۱۹ تا ۱/۶۲۷
Birefringence
۰/۰۰۸ تا ۰.۰۱۰
وزن مخصوص Specific Gravity
۳/۵۳
مقایس سختی عدد موهس Mohs Scale
۸

برای آشنایی با معانی عبارات فوق اینجا کلیک کنید.


در جدول زیر 4C سیترین / Citrine را مشاهده می کنید.

تصویر
۴سی / 4Cs
شرح

Color
 زرد بسیار واضح، تارنجی مایل به قرمز، در بین مصرف کنندگان محبوب است.

Clarity
ناخالصی های قابل مشاهده با چشم غیر مسلح در سیترین معمول نیست. در صورت وجود، از ارزشش کاسته می شود.

Cut
سیترین ممکن است برای استفاده در جواهرات تراش فست یا ریزوجه بخورد، اما در شکل های مختلف نیز تراشیده شود.

Carat
نسبت به سبک جواهر، سیترین در طیف گسترده ای از اندازه ها در دسترس است.


در جدول زیر خصوصیات نوری و شیمیای سیترین Citrine را مشاهده می کنید.

خصوصیات
شرح
کانی Mineral
کوارتز Quartz
خصوصیات یا فرمول شیمیایی
SiO2
رنگ Color
زرد تا نارنجی تا نارنجی - قرمز
ضریب شکست Refractive Index
۱/۵۴۴ تا ۱/۵۵۳
Birefringence
-
وزن مخصوص Specific Gravity
۲/۶۶ (۰/۰۲- تا ۰/۰۳+)
مقایس سختی عدد موهس Mohs Scale
۷


در جدول زیر 4C آمتیست / Amethyst را مشاهده می کنید.

تصویر
۴سی / 4Cs
شرح

Color
بهترین رنگ آمتیست، ارغوانی تیره مایل به قرمز تا ارغوانی - بنفش کامل است.

Clarity
اکثر آمتیست ها دارای ناخالصی هایی که بتوان بدون ذره بین گوهر شناسی (لوپ) مشاهده کرد نیستند.

Cut
آمتیست به انواع مختلف استاندارد تراش می خورد، از جمله گرد و بیضی.

Carat
آمتیست برای انواع مختلف طلا و جواهر در تمام محدوده های اندازه ای در دسترس است.


در جدول زیر خصوصیات نوری و شیمیای آمتیست Amethyst را مشاهده می کنید.

خصوصیات
شرح
کانی Mineral
کوارتز Quartz
خصوصیات یا فرمول شیمیایی
SiO2
رنگ Color
ارغوانی - بنفش
ضریب شکست Refractive Index
۱/۵۴۴ تا ۱/۵۵۳
Birefringence
۰/۰۰۹
وزن مخصوص Specific Gravity
۲/۶۶
مقایس سختی عدد موهس Mohs Scale
۷


در جدول زیر 4C آمترین / Ametrine را مشاهده می کنید.

تصویر
۴سی / 4Cs
شرح

Color
آمترین های خوب تضاد زیبایی بین سایه های نارنجی و بنفش دارند.

Clarity
آمترین های فست شده (تراش ریزوجه خورده) معمولا دارای ناخالصی قابل مشاهده با چشم نیستند.

Cut
سبک های غیر معمول تراش حالات دراماتیکی را به ترکیب رنگهای بی نظیر آمترین اضافه می کند.

Carat
طیف گسترده ای از اندازه ها موجود است.


در جدول زیر خصوصیات نوری و شیمیای آمترین Ametrine را مشاهده می کنید.

خصوصیات
شرح
کانی Mineral
کوارتز Quartz
خصوصیات یا فرمول شیمیایی
SiO2
رنگ Color
دو رنگ نارنجی / زرد و بنفش
ضریب شکست Refractive Index
۱/۵۴۴ تا ۱/۵۵۳
Birefringence
-
وزن مخصوص Specific Gravity
۲/۶۶ (۰/۰۲- تا ۰/۰۳+)
مقایس سختی عدد موهس Mohs Scale
۷


ایمپریال توپاز / Imperial Topaz با تراش کاروینگ




حالا نوبت شماست....
نظر؟ سوال؟ ایده؟ افکار خود را با ما به اشتراک بگذارید.




Instagram: @goldenrosaliestore

Instagram: @goldenrosaliecom

Instagram: @goldenrosalie




منبع: https://www.gia.edu/birthstones/november-birthstones

تمامی عکسهای گوهرسنگها توسط سازمان جهانی گوهرشناسی GIA تامین تهییه شده است و حق کپی رایت تمامی تولیدات این سازمان محفوظ است.

طراحی کاور: تیم گلدن رزالی